ԱՐՇԱԿԻ ԱՄՈՒՍՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ (118)

Արշակի ամուսնական վիճակին, եւ իր զանազան կիներուն վրայ այնպէս խառնակ են տրուած տեղեկութիւնները, եւ այնպէս իրարու կը հակառակին, որ պատմական շարայարութեան վերածելու համար, պէտք կ’ըլլայ ինչինչ կէտեր բոլորովին փոփոխել, եւ ուրիշ կէտեր ալ դուրս ձգել։ Որչափ ալ ուզենք ենթադրել, թէ ամուսնական օրէնքներու մասին շատ զգուշաւոր չէին ժամանակին իշխանազունները, սակայն չենք կրնար ենթադրութիւնը մինչեւ բազմակնութեան եւ կամ ազատ ապահարզանի դրութեան հասցնել։ Արդ, Արշակ թագաւորած ատեն 45 տարեկան պէտք է եղած ըլլայ, եւ հնար չէ ըսել, որ մինչեւ այն ատեն ամուրի մնացած էր, եւ եթէ Կոստանդ կը հաճէր խօսեցեալ կայսրուհի մը անոր ամուսին տալ, ոչ իբր երկրորդական կին, եւ ոչ իբր հարճ մը կը յանձնէր. հետեւաբար ամենէն բնական ենթադրութիւնն է, թէ Արշակ այրիացեալ էր արդէն։ Այդ դրութեան կը նպաստեն Վարազդատի ի նմին տոհմէ Արշակունեաց (ԽՈՐ. 229), եւ Խոսրովի ի նմին ազգէն Արշակունեաց (ԽՈՐ. 232) կոչուիլը, առանց իրենց ազգաբանութիւնը բացատրելու, որոնք արքայազարմ Արշակունի ըսուելու համար Արշակէ սերած պիտի ըլլային, քանի որ անոր Արտաշէս եւ Տրդատ եղբայրներէն ճիւղեր չսերեցան։ Այս կերպով կը հաստատենք Արշակի առաջին կնոջմէն զաւակ ալ ունեցած ըլլալը։ Եթէ առաջին յաջորդութեան մէջ Պապ անոնց նախադասուեցաւ Յոյներուն կողմէն, Յոյն թագուհիէ եղած զաւակին եւ ծիրանածին տղուն շնորհուած յայտնի նախապատուութիւն մըն էր։ Այդ կերպով Ողիմպիադայի եւ Փառանձէմի դէպքն ալ իր բնական ընթացքը կը գտնէ, միայն թէ Պապ ոչ եւս Փառանձէմ, այլ Ողիմպիադայի զաւակ պիտի ճանչցուի, ինչ որ ժամանակագրական հաշիւն ալ կը պահանջէ, ինչպէս կարգով պիտի պատմենք։ Պատմութեանց մէջ Փառանձէմի համար Պապի մայր, եւ Պապի համար Փառանձէմի որդի ըսուած լինելը, հիմնական փաստ մը չի կազմեր անոնց հարազատութեան, որովհետեւ ուրիշ տեղեր ալ ստուգուած է մօրուներու մայր կոչուիլը, եւ փոխադարձաբար ուրջուներու որդի յորջորջուիլը, ինչ որ տակաւին մեր օրերուն մէջ ալ կը գործածուի։

ԹՈՂՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

0 կարծիք

Խմբագրի ընտրանի

Քրիստոնեական բարոյականության սկզբունքների կիրառելիության մասին

Հարցազրույց Ռալֆ ՅԻՐԻԿՅԱՆԻ հետ։ – Ցանկացած մարդ, եթե քիչ թե շատ ազնիվ է գոնե ինքն իր նկատմամբ, հոգու խորքում հիանալիորեն գիտի, թե ինչն է բարի, աստվածադիր բարոյականության նորմերին հարազատ, ինչը՝ ոչ։ Հոգին...

Կարդալ ավելին

Ինչպե՞ս չդառնալ երկու տիրոջ ծառա

Հարցազրույց Կյուրեղ քահանա ՏԱԼՅԱՆԻ հետ։ Երկրային բարիքներ և երկնային արժեքներ. հավերժական հակադրությո՞ւն է, թե՞ չբացահայտված ներդաշնակություն... Ինչպե՞ս ապրել կյանքը, որ հոգևորն ու մարմնավորը չհակադրվեն։ Ավելին` ինչպե՞ս համադրել...

Կարդալ ավելին

Այլ նյութեր

ՆԵՐՍԷՍԻ ԳՈՐԾԱԿԻՑՆԵՐԸ (156)

Ներսէսի առաջին գործակից եւ հաւատարիմ հետեւող Խադ...

ՄԱՀՈՒԱՆԷ ԵՏՔԸ (155)

Մահուան թուականը պէտք է անկասկած դնել 373-ին,...

ՄԱՀՈՒԱՆ ՊԱՏՃԱՌԸ (154)

Այս պատմութեան մէջ շատ մը իրարու անյարիր...