Կրթական եւ ծիսական կարգադրութեանց համընթաց են կանոնական կարգադրութիւներն ալ։ Այս մասին պէտք է յիշենք վանքերու եւ եկեղեցիներու պահպանութեան համար իւրաքանչիւրին գիւղեր յատկացնելը, ինչ որ նախապէս մեհեաններուն եւ քուրմերուն պահպանութեան համար գործածուած կերպն էր։ Այդ կալուածները կրօնքի փոփոխութեամբ քրիստոնէութեան օգտին անցան, եւ արքունական հրամաններով հաստատուեցան։ Հայրապետական աթոռին սեփականուեցան աշխարհին զանազան կողմերը նշանաւոր աւաններ, ինչպէս Աշտիշատ Տարոնոյ մէջ, եւ Թիլ ու Թորդան Եկեղեաց մէջ, եւ ուրիշիար ալ։ Մշոյ Ս. Կարապետ վանքին մէջ միաբանութիւն հաստատուելուն առթիւ 12 դաստակերտներ ալ անոր յատկացուեցան, որոնցմէ կը յիշուին Կուառս, Մեղրի, Մոշ, Խոբնի, Բրեխ, Կեղք եւ Բազու։ Իսկ նոյն միաբանութիւնը կազմելու համար նշանակուեցան 43 կրօնաւորներ, որոնց նշանաւորներն էին Անտոն եւ Կրօնիդէս, եւ վանահայր ընտրուեցան Զենոբ Գլակ եւ Եպիփան։ Կանոնագիրքի մէջ կը գտնենք 30 համառօտ կանոններ, Սրբոյն Գրիգորի առաքելոյ Հայոց մակագրութեամբ (ԿԱՆ. 34), որոնք զանազան բարեկարգութիւններ կը պարունակեն։ Չենք ուզեր պնդել, թէ ասոնք նոյնինքն Գրիգորէ գրաւոր կերպով աւանդուած կանոններ ըլլան, բայց գոնէ պէտք է ընդունիլ, թէ Գրիգորի ժամանակին կարգադրութիւններն էին, որք աւանդութեամբ պահոելով, յարմար ատեն մը գրի առնուեցան։ Ասով կը հաստատուի թէ Գրիգոր կարգապահութեան ալ մտադրութիւն դարձուցած էր եւ կանոնական բարեկարգութեան պատուէրներ ալ կազմած էր, ինչ որ իր առաքելական եւ հայրապետական պաշտօններուն համար էական էր։ Մեր Կանոնագիրքին մէջ կը գտնուին Անկիւրիոյ, Նէոկեսարիոյ եւ Լաւոդիկեայ կանոնները, որք շուրջ 314-ին գումարուած են Գրիգորի կենդանութեան միջոցին, եւ հնար է մտածել թէ նա ինքն Գրիգորն է՝ որ իւրացուցած է այդ ժողովներուն կանոնները եւ Հայոց համար ալ պարտաւորիչ հռչակած։ Սակայն շատ չենք պնդեր, որովհետեւ նոյնչափ հաւականութեամբ հնար է ենթադրել, թէ անոնք աւելի ուշ Հայաստան բերոեցան Նիկիական կանոններուն հետ։ Գրիգորի անունով մակագրուած 30 կանոններուն նիւթը ընդհանրապէս՝ կանոնազանցներուն ապաշխարութեանց շուրջը կը դառնայ, եւ նկատի կ’առնէ գլխաւորապէս քահանայական եւ ամուսնական կանոնազանցութիւնները. կը յիշէ եւս կիրակէի պահպանութիւնը, եւ կախարդներու եւ գերազմանակրկիտներու պատիժները։