Էֆթանազիա

[Mariam]

Աստված է տնօրինում կյանքն ու մահը:Անբուժելի հիվանդ երեխային կարող եմ սիրել: Ու նա կսիրի ինձ:Սիրո վերջ չի կարելի տալ:Մեծագույն մեղք է:

Քեզ լավ չեմ հասկացել հավանաբար: Ի՞նչ ես ուզում ասել, երբ հարցնում ես. «Կարող էք հասկանալ ոչ նորմալ երեխայի հոգեբանությունը, տանջանքները » Դու ուզում ես ասել, որ նրա տանջանքները կարճացնելու համար, կարող ենք նրա կյանքը կարճացնե՞լ:
Դժբախտաբար, իրականանում է ունեցածս վախը. Հեռուստացույցն ու մյուս լրագրական միջոցները, երբ արձագանքում են մի լուրի կամ նորույթի, տմարդի արարքն ու վարմունքն անգամ դառնում է «նորմալ»: Մի քանի անգամ էֆթանազիայի մասին խոսելը, բժշկության համբավավոր անձնավորության կողմից, մի քանի անգամ այսպիսի վկայություն ցուցաբերելը բավական է, որպեսզի ժողովուրդը դա «նորմալ» ու անմեղ երևույթ ու արարք համարի:
Մյուս կողմից, գիտես, որքան որ կարելի է հեռու եմ մնում բժշկական բոլոր միջոցներից: Ու անձնապես մտադիր չեմ իմ մարմինը բժշկության հանձնել վերջին օրերիս, և բանտարկված մնալ հիվանդանոցում, ուր չեմ տնօրինելու աշխարհում մնացյալ թանկագին ժամանակին: «Պարտադիր բժշկությունը» իր ծանրագույն հետևանքներ է առաջացնում: Նմանապես, հնարավոր բոլոր միջոցներով, բժշկական բոլոր միջոցների դիմելը՛ կյանքը երկարացնելու հույսով, իր շատ անցանկալի հետևանքներ է առաջացնում: Բժշկության նկատմամբ պիտի ունենանք ճիշտ ու հավասարակշրված մոտեցումը:Կդիմենք նրա ծառայություններովմ չափավոր կերպով, միշտ ի մտի ունենալով, թե նա բարձրագույն իշխանություն չունի, նա, նույնիսկ ճշգրիտ ու անսխալ գիտություն չէ, ու մարմնիվրա կատարած ամեն միջամտությունը իր բացասական հետևանքներ է ունենում, որի պատճառով երբեմն ցանկալի չէ նրան դիմելը: Ամեն մարդ պիտի որոշի, թե,բժշկական ծառայությաննա ցանկանում է դիմել, թե՛ ոչ, և իր կամքն է տնօրինողը:
Երեխայի պարագան ավելի փափուկ է, որովհետև հարկ է նրան հարգել: Ու անչափահասի կամքը լիազորված չէ կողմնորոշվելու ըստ խղճի ամբողջ գիտակցության: Կյանքը հարգել նշանակում է նաև բնական մահով մահանալու իրավունքը հարգել: Ամեն միջոցով կյանքը երկարացնելու փորձը դատապարտելի է:
Բայց որոշել, թե սեփական երեխայի կյանքի պիտի վերջ տրվի, «բժիշկի» մը միջնորդությամբ, դա մի ահավոր քայլ է, որը մեզ դարձնում է մեր երեխայի տե'րը: Կյանքի Տերը մի է ' Աստված: Կյանք եմ տվել, ու մահ եմ տալիս: Այս ահավոր քայլը խղճի վրայից այս աշխարհում կատարվող մեծագույն մեղքն է:

[Mariam]

Բժշկության տալկյանքի ու մահվան վրա բացարձակ իրավունքը խիստ վտանգավոր երևույթ է հասարակության համար: Բժշկական ստույգ տվյալ չկա, որոշելու համար, թե մահագունի մեջ գտնվող հիվանդը իսկապես կորցրե՞լ է իր գիտակցությունը, թե ոչ:
Չխոսենք՛ ֆիզիկական կամ մտավոր հիվանդի կյանքի վերջ տալու արդարացումների մասին: Դա մարդկային իշխանության տակ չէ: Բարոյական հզոր հսկան համակարգ է անհրաժեշտ բոլոր շեղումները արգելելու համար:
Չխոսենք այն հնարավորության մասին, թե հայրն ու մայրը կարող են սպանել տալ սեփական երեխայի'ն, այն պատրվակով, թե նրա տառապանքները անդիմանալի են: Ո՞վ և ի՞նչ միջոցով կարող է տառապանքը չափել ու որոշել նրա անդիմադրելի լինելը:
Մի սուրբ պատմել է իր տեսիլը. Սուրբ Մարիամ Աստվածածինը անընդհատ լալիս է մարդկության վրա:
Եվ Քրիստոսը անընդհատ խաչվում է մեր տգիտության ու անգիտակցության կողմից:

[Legna]

ուղղակի խնդրում  եմ բոլորին...
գրեք հայերեն  տառերով,այս Տիգրան Մեծի ..կամ  այլանադակված  հայերենը չեմ կարող կարդալ....
գլխացավ....
շատ եմ խնդրումմմմմ

[Mariam]

Sireli Legna, mi kitsh tjank tapir, karta, u manavant patasxanir: Bolors hayerent kartum yev haskanum enk: Mer hayatar tarerov tshegrele kapvatz e hamakarctshi vorosh hartseri het:Antzapes, tase or heto haykakan tarerov kgrem: Tshgitem' myusnere ays hnaravorutyune kunenan?
Ayt teman shat tantagh e batsvum, nkarneri tzanrutyan pattjarov: Tshi kareli hanel nkarnern u tetevatsenel nyute?
Մեր հայատառ այբուբենով չգրելը կապված է համակարգչի որոշ հարցերի հետ: Անձնապես տասը օր հետո հայկական այբուբենով կգրեմ: Միթե մյուսները այս հնարավորությունը կունենա՞ն:
Այդ թեման շատ դանդաղորեն է բացվում, նկարների ծանրության պատճառով:Չի՞ կարելի հանել նկարներն ու թեթևացնել նյութը:

[Mariam]

Ինչպես չմտածել ու չհիանալ Մաթ.25,34-40 այս տողերի վրա.
«- Մերկ էի, ու ինծ հագցրիք, հիվանդ էի, և ինծ տեսնելու եկաք...
-  Տէր, ե՞րբ տեսանք քեզ օտար, և մեր մեջ արանք, կամ' մերկ և հագցրինք: Ե՞րբ տեսանք քեզ հիվանդ կամ բանտի մեջ ,ու եկանք այցի:
- Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, քանի որ իմ այս փոքր երեխաներից մեկին արեցիք այդ, Ի'ՆՁ արեցիք:»
Քրիստոնեությունը միշտ պաշտպանել է տկարին, նրանում տեսնելով ու հարգելով Աստծու սուրբ պատկերին:
«Սիրելիներ, սիրեցեք իրար» թող չնկատվի շրջանցելի ու պարզունակ պատվիրան, որը բացառություններ է ընդգրկում:

[Satenik]

EUTHANASIA այս եզրը կազմված է իրար միացրած երկու հունարեն իրարամերժ բառերից որոնցից մեկը նշանակում է "լավ" կամ "բարեբեր", մյուսը՝ "մահ": Սրանք հականիշներ են, իրար միացրած:  Կարելի է այս անհեթեթությունը շարունակել, օրինակ "լույսմութ", "ցերեկգիշեր", "մաքուրկեղտոտ": Պարզ է, որ այդպես չի լինում, կամ լույս է, կամ մութ է, ցերեկ է կամ գիշեր, լավ է կամ էլ մահ է:
Ինչ որ տեղ ինչ որ հիվանդ ցանկացել է հեռանալ կյանքից: Թարսի պես այս հիվանդի կողքին էլ գտնվել են մարդիկ, որոնք ողջունել են այդ նրա ցանկությունը: Է հետո՞: Հիմա ամբողջ աշխարհով մեկ պարտավոր ենք կրա՞կն ընկնել դրանց համար:
Ես էլ ցանկանում եմ շնանալ, օրինակի համար, թարսի պես էլ կողքիս կա մեկը, որ այդ իմ ցանկությունը ողջունում է: Եկեք սարգենք սա համաշխարհային քննարկման հարց և քարոզենք շնացումը: Ես և ինձ աջակցողը կբերենք "հիմնավորումներ", կտանք այս երևույթին "ամենամարդկային" երանգավորումները, և թող այսուհետ բոլոր ցանկացողներն էլ շնանան:
Ամեն երկրի ժողովուրդը թող իր դարդը լացի: Մենք հայեր ենք: Մեր հետքրքրություններն ու նպատակները այլ են: Մեր անցած կյանքն ու ապագան էլ է այլ եղել միշտ: Ո՞վ գիտե թիվը այն ազգերի, որոնք լույս աշխարհ են եկել, աչքներիս առաջ, մեծացել ու հետո հեռացել կյանքից, փոշիացել, իսկի հիշատակն էլ դրանց չի մնացել: Ո՞վ գիտե որ մեկը ինչից է ոչնչացել: Աստված գիտե, իսկ մենք միայն կարող ենք գլխի ընկնել, եթե հետևենք Աստծոն:
Ինչո՞ւ եմ հատուկ նշում մեր հայ լինելը: Որովհետև մենք այնպիսի դժվար պատմություն ու ուղի ենք անցել, այնպիսի տառապանքներ ենք քաշել, որ դեռ շատ մեծ հարց է, թե որոշ ժամանակներում մե՞ր վիճակն է ավելի անտանելի ծանր եղել թե՞ EUTHANASIA ցանկացողներինը: Որևէ մեկը հաշվարկե՞լ է ում տառապանքն է ավելի մեծ՝ այն զավակի, որի աչքի առաջ իր հղի մոր փորը գրազ եկող թուրքը պատռում են յաթաղանով, թե EUTHANASIA ցանկացող հիվանդի:
Որևէ մեկը հաշվարկե՞լ է՝ Արցախի պատերազմում իր բոլոր զավակներին կորցրած ծնողի տառապանքն է ավելին, թե EUTHANASIA ցանկացող հիվանդի:
ՈՒմ տանջանքն է ավելի մեծ եղել՝ Քրիստոսի՞ թե EUTHANASIA ցանկացող հիվանդի:

Թող թուլամիտ եզրերին թուլամիտներն էլ հետևեն:

[Legna]

Astvatz e tnorinum kyankin u mahvan: Hivant yerekhayin karogh em sirel: U na intz ksiri: Siro vertsh tshi kareli tal: Metzaguyn meghkn e:

Սիրուն  ոչ ոք  վերջ չի տալիս,քանի որ նախ այն , ըստ իս , սկիզբ չունի,:)հիվանդ երեխային ինքս էլ կարող եմ սիրել,սակայն նա ինձ  `չգիտեմ,:)այո Աստված  է տնօրինում  մեր կյանքին,բայց չեմ կարծում ,որ նաև մահվանը:   

Kez lav tshem haskatsel havanabar: Intsh es uzum asel , yerp hartsnum ek " Karogh ek haskanal votsh normal yerekhayi hogebanutyune, tantjanknere?" Tu uzum es asel, vor nra tantsanknere kartjetsnelu hamar karogh enk nra kyanke kartjatsnel?

Ոչ , չեք հասկացել:
Երբ հարցնում  եմ ,կարող եք արդյո՞ք հասկանալ ֆիզիկական  թերություններով հանդերձ երեխայի հոգեբանությունը,մտքերը,ծանր կացությունը, նկատի ունեմ ,ինչքան էլ որ ասեք `հասկանում  եմ  այսպիսի երեխայի,որը մեկուսացված է հասարակությունից,խոսել,շփվել,գրել,կարդալ ոչ թե չգիտի,այլ չի էլ կարող իմանալ,ասեք,հասկանում եք նման երեխայի կամ մարդու,կասեմ,մի ստեք...
Սա էի ուզում հարցնել:

Djbakhtabar irakananum e unetsatzes vakhe. Herustatsuytsn u myus lragrarakan mitjotsnere, yerp artzagangum en mi luri u mi noruyti, martkutyan gortzvats mi yerevuyt angam tarnum e "normal". Mi kani angam euthanasiayi masin khosele,  bjeshkutyan hambavavor antznavorutyun koghmits, mi kani ayspisi vkayutyun tsutsatrele bavakan e, vorpeszi joghovurte ta "normal" u anmegh yerevuyt u arark hamari:

Սխալվում եք:Կներեք
Եթե ես մի բան նորմալ կամ մարդկային չեմ ընդունում,հասկանում,ուզում  են ,ՍՍիենը տեղափոխել մեր բակ,կամ գիտական մի ամբողջ ամբոխ լցնել մեր տանը,իրենց ապացույցներով,մեկ է,այդ երևույթը իմ համար նորմալ չի դառնա:
Հեռուստատեսությունը ոչ բոլորի համար է սկզբունքների աղբյուր:

Myus koghmitz, gites, vorkan vor kareli e heru em menum bjeshkakan bolor mitshotsnerits. U antznapes metatir tshem im marmine bejeshkutyan tal vertshin oreris, u bantarkvatz menal hivandanotsum, ur tshem tnorinelu tankakin im vertshin orerin: "Partatir bejeshkume" ir tzanraguyn hetevankner e aratshatsenum: Nmanapes, henaravor bolor mitshotsnerov, bejeshkakan polor mitshotsnerin timel kyanke yerkaratsenelu huysov ir shat antsankali hetevankner e aratshtsenum:
Bejeshkutyan nkatmamb piti unenank tjisht u havasarakeshrevatz motetsume: Ktimenk nra tzarayutyunnerin, tshapavor kerpov, misht i mti unenallov, te na bartzraguyn ishkhanutyun tshuni, na nuynisk tjeshgrit - anskhal - gitutyun tshe, marmni vra nra kataratz amen mi mitshamtutyune ir batsasakan hetevankner e unenum, vori pattjarov yerpemen tsankali tshe timel nran:

Բժշկությունը  մարդուն օգնելու և հույս ներշնչելու միջոցներից  է,երբ մահն է թակում նրա դուռը,իր մարմնի միջոցով:

Amen mart piti voroshi, te bejeshkutyan tzarayutyan na tsankanum e timel, te votsh, yev ir kamkn e tenorinoghe

:
Ահա,ամեն մարդ ունի իր ընտրության ազատ կամք:

Yerekhayi paragan aveli papuk e, vorovhetev hark e nran u nra antshapahas kamke hargel: Yerekhayi kyanke hargelvelu e misht: Bayts kyanke hargel neshanakum e nayev bnakan mahov mahanalu iravunke pashtbanel: Amen mitshotsnerov kyanke yerkaratsenelu portze dataparteli e:

Bayts voroshel, vor im yerekhayi kyanki piti hima vertsh trvi, "bejishki" me mitshnortutyan, ta mi ahavor kayl e, vore mez dartzenum e mer yerekhayi kyanki tere! Kyanki Tere mi e ' Astvatz:  Na e kyank talis, u kyank - marmnakan kyank - vertsenum mezanits:

Չէ,երևի ես եմ սխալ ձևավորել իմ միտքը:
Աստված մի արասցե,ոչ ոք թող այսպիսի ընտրության առաջ երբեք չկանգնի.
Իր երեխային  հանձնել էֆթանազիայի ,թե հույսի  ճաղերից կախվել...
ես  պարզապես ուզում եմ լսել բոլորի կարծիքը սույն  երևույթի մասին:Ինքս կողմնակից եմ նրան,ինչ մարդը ընտրի,դա էլ իմ համար ճիշտ է,եթե  ես գտնում եմ ,որ այլևս իմաստ կամ  հույս չկա ապրելու ,ու ընտրում  եմ Բժիշկ  Ջեքի  առաջարկը,հազար ներեղություն,ով ի՞նչ իրավունք ունի ասելու`սխալվել  եմ :
Բայց ոչ էլ համաձայն եմ,որ բոլոր հիվանդներին ենթարկեն էֆթանազիայի:

Bjeshkutyan tal kyanki u mahvan batsartzak iravunke khist vtangavor yerevuyt e hasaraqutyan hamar: Beshejkakan estuyk tvyal el tsheka, voroshelu hamar, te mahaquni metsh gtnvogh tvyal hivante isqapes qortserel e gitaqtsutyune, te votsh?
Tshekhosenk' fizigaqan qam mtavor hivanti qyanki vertsh talu ishkhanutyan masin: Ta martkayin ishkhanutyan tak tshe: Baroyakan hzor hsqman hamaqarq e anhrajesht bolor sheghumnern argelelu hamar:
Tshekhosem ayn hnaravorutyan masin, te mayr u hayr me qarogh en spanel tal sepaqan erexayin! 
Mi surp e patmel ir tesilke. Surp Mariam Astvatzatzine anenthat lalis e martkutyan vra:
U Kristose anenthat khatshvum e mer tgitutyan u angitaqtsutyan koghmits:

[Legna]

Sireli Legna,
Intshpes che'mtazel u che'hiatsel Mat 25,34-40 ays togheri vra.
"-Merk ei, u intz hagtsrik, hivand ei, yev intz tesnelu yekaq...
-Ter, yerp tesanq qez otar, yev mer metsh aranq, kam' merg yev hagtserinq? Yerp tesank qez hivand kam banti metsh, u yekank qez aytsi?
-Tjeshmarit em asum qez, qani vor im ays poqr yeghbayrnerits mekin aretsiq ayt' I'ntz hamar aretsiq:"
Kristoneutyne misht pashtpanel e tkarin, nra metsh harqelov Astzu patkerin:"Sireliner, siretseq irar " togh tshe nkatvi shershantseli u parzunaq patviran' vore batsarutyunner e entgrkum:

Կարծո՞ւմ եք, էֆթանազիայի ենթարկող բժիշկները, մարդատյաց են լինում միայն:

[Mariam]

Այո. Մարդատյաց, մարդկային կյանքի արժեքը չիմացող, Աստվածատեաց, Աստծու ամենամեծ պարգևը ուրացող ու արհամարհող:
Երբ մի մարդ, կամ մի երեխա, պարկած է անկողնում ահագին ցավերի մեջ, իմ պարտականությունն է նրա հետ լինել անդադար, և գթալ, կրկնել իմ սերն ու աղոթել, անդադար աղոթել Աստծու, որպեսզի մտերիմիս ցավերը ե'ս զգամ ու ապրեմ: Ինձ մնում է միայն աղոթքը, ու Աստծու կրկնել իմ վստահությունը Նրա նկատմամբ, Նրա արարչության նկատմամբ, Նրա ամենամեծ ու անսահման Սիրո նկատմամբ: Հավատում եմ, որ Նա իմ աղոթքը անպայման կլսի:  Նա միշտ լսում է, երբ աղոթում ենք: Միակ արգելքը' մեր հավատի պակասն է, ու մեր սիրո բացակայությունը: Եվ աշխարհի բացարձակ արհամարհանքը հոգևոր իրականության նկատմամբ:
Հավատում եմ, որ պարկած մարդը, ոչ թե էֆտանազիայի կարիք ունի, այլ իմ սիրո, իմ անդադրում ներկայության ու աղոթքին: Բայց աշխարհը դարձել է այնքան ծույլ ու անգութ, որ առողջները նախընտրում են ցավի մեջ գտնվողի կյանքի վերջ տալ: Նրանք ազատվում են ծանր բեռից. հոգևոր նեցուկ ցուցաբերել ցավի մեջ ու մահվան սեմի գտնվողին: Գթալը, ոչ թե կյանքի վերջ տալն է, այլ' տառապյալի հետ տառապելն է, մինչև մարմնական կյանքի վերջը, որ միմիայն Աստված է իմանում ու որոշում: Կարո՞ղ ենք ըմբռնել մեր Աստծու ասած այս խոսքերի տարողությունն ու խորությունը. « Ես հիվանդ էի, ու դուք իմ կյանքի վերջ տվեցիք:» Դա այնքան է հակասում աստվածային բոլոր պատվիրաններին, ու մարդկային բոլոր արժեքներին: Գեղեցկության, սրբության, սիրո հակառակն է, բացարձակ տգիտություն ու կուրություն: Չարի մեջ հնարամիտ մարդը արդարացնում է ամենեն հրեշային արարքը' սպանելը:
Աստծու պատվրանները ի զուր չեն գրված, երբեք ջնջելի չեն լինելու, նրանք տրված են մարդուն, որպեսզի ապրի լիարժեք կյանքով: «Մի' սպանիր:» պատվիրեց Աստված: Առանց որևե բացառության: Այս պատվիրանի անտեսողը գլորում է անհեթեթության, Աստծու դեմ ըմբոստության անդունդը: Հա հրաժարվել է Աստծու պարգևած հավիտենական կյանքից: Մահացու մեղք է գործում:
Տառապանքը դիտվում է միմիայն մեր կարճատես տեսանկյունից: Տառապանքից ազատվելն ու նրանից հիվանդին ազատելը վատ նպատակ չէ: Սակայն հավատացյալին խիստ արգելված է տառապանքի վերջ տալը սպանելով:
Կներեք, խոսում եմ, ոչ թե տրամաբանությունից, այլ' իմ զգացածից:

[Mariam]

( Legna, nerir, amusins mi qani orov hetazgel e ir veratarze) 
Այս հարցերը առընչվում են մեր վիճաբանության նյութին:
Ցավի մասին, ի՞նչ էք մտածում: Ցավը միայն բացասական է: Ցավը չի՞ կարող հոգևոր զարթոնքի, գիտակցության զարթոնքի առիթը հանդիսանալ: Ցավը բոլորովին արժեզրկե՞նք իր հոգևոր իմաստից: