Մանտարինկա, ինչքան լա՛վ էր, երբ գյուղերում ամբողջ հայությունը պահք էր պահում խմբովին՝ ազգովին... Մեկը մյուսի հոգևոր ուժ էր փոխանցում... Այսպես ապրեց Ատևմտահայաստանը մինչև Եղեռնը: Նույնպես ևս գաղթականները շարուկակեցին
ապրել Կրոնը իրենց ապաստանած երկրներում:
Մոնք, պահքը բոլոր զգայարանների պահքն է, պահքը՝ ատելությունից, հպարտությունից, իմ զանազան մոլություններից հրաժարվելն է պարտադրում...Եվ ուքելիքի պահքը նշան է իմ խոր բարեկամեցողության, թափածս ջանքերին այս բոլոր հոգևոր ոլորտներում: Կերակուրի պահքը
նշան է՝
մարմնացումն է իմ իրական տրամադրվածության:
Ուրեմն՝ պահենք մեր ամբողջ ուժերով: Իմ իսկական սիրո և հավատի արտահայտությունն է, ժլատ չլինեմ:
Եվ մտածենք՝Առաջավորի պահքը սահմանվել է Գրիրոր Լուսավորչի կողմից, ու Տրդատ թագավորը, արքունիքը , և մկրտության պատրաստվողները՝ նրանց շուրջ համախմբված հայությունը միասնաբա'ր պահեցին:
Դա՝ ազգային իսկական տո'ն է...
Մոնք, կարո՞ղ էք ուրիշ բացատրություններ տալ այս պահքի մասին:
Նորից զարմացել եմ. այս պահքի ընթացքին եկեղեցում Աստվածաշնչից ընթերցվածք չի կատարվում: Ու հասկացա, որ սա էլ՝ հարգանքի խոր նշան է: Ապաշխարելուց առաջ, անարժան եմ Աստվածաշունչ կարդալու: Աստվածաշունչ կարդալու կամ լսելու համար նույնպես անհրաժեշտ է սրտի մաքրություն:
