ԲԱՐԵՎ բոլորին և օրհնեցեք, Տեր Հայր
Կներեք, եթե միջամտում եմ բավական ուշացած:
Սիրելի Հակով, անկեղծ հասկանալով ձեր նախանձախնդիր ու սրտացավ մոտեցումը, և հաճախ կիսելով նաև վրդովմունքը, պետք է ամեն դեպքում կոչ անեմ վերոհիշյալ խնդիրների մի քիչ այլ հայացքով նայել:
Դուք միանգամայն ճիշտ և տեղին դիտարկումներ եք անում, որոնք, ցավոք, շատ դեպքերում մեր կյանքում պատասխաններ չեն ստացել, կամ ուղղակի ինքնահոսի են մատնված:
Հենց սկզբից ուզում եմ շեշտել, որ Ձեր գրածին ուղղակի "հակառակվելու", "անպայման պատասխանելու", "վերջին խոսք ասելու" միտում չկա: Միանգամից ասեմ նաև,որ առավել ևս կողմնակից չեմ օտարոտի բարքերի, պաշտամունքային կերպերի ներմուծմանը Մեր Եկեղեցի:
Ձեր քննարկած հարցերի լուծման բարդությունն ու հեշտ լինելն այլ բան են: Դուք պարբերաբար մեջբերում եք Կանոնագիրքը: Հարցն այն է, որ Կանոնագրքի գրման ու կիրառման ժամանակների ու այժմ մեր ապրածի մեջ հսկայական տարբերություն կա: Կանոնագիրքը հոգևոր, գիտական, մշակութային, սոցիալական հողի վրա բնակչության 99%-ի մոտ կյանքում Աստծուն զգալու, Աստծով ապրելու ձգտումից, հասարակության հոգևոր այդ հասունացման պտուղ ու ծնունդ էր: Լուսավորչի ժամանակ Գոշի "ֆորմատի" կանոնները չէին գործածվի: Մենք հիմա, որքան էլ տարօրինակ է, Լուսավորչի ժամանակներին ավելի մոտ ենք, քան Գոշի: Հիմա շատ ավելի լուրջ պայքարի կարիք կա կուռքերի ու կռապաշտների դեմ, քան Ընդհանրական Եկեղեցու մյուս անդամների, գումարած այն հանգամանքը, որ հիշյալ ուղղությունների հետևորդների էլի 90%-ը տեղյակ չէ դավանական այն տարբերություն-տարաձայնություններից, որոնց արդյունքն է եկեղեցիների բաժանումը: "Միութիւն ի կարեւորս, ազատութիւն յերկբայականս եւ սէր՝ յամենայնի": Սա պետք է լինի մեր նշանաբանը:
Երբեք չէի ուզենա մտածելու տեղիք տալ, որ սրանով նահանջ է լինում մեր Հայրերի ավանդածից, ուղղափառ ուսմունքից ու Ավետարանի ոգուց: Երբ մենք հավատքից ու Ս.Գրքից բոլորովին անտեղյակ մեր հարևանին ուզում ենք Աստծուց, հավատքից, քրիստոնյա լինելուց խոսել, եկեղեցիների բաժանման պատճառ եղած դավանական հարցերին ժամանակ չենք տրամադրում, որ-տև հասարակ հավատացյալի համար Քրիստոսով հավատքի կյանք ապրելու համար շատ հաճախ անդրադառնալի չեն աստվածաբանական, փիլիսոփայական հարցերը:
Ինչպես ճիշտ նկատել եք, նման խնդիրների մեջ միայն կարևորվում է եկեղեցու առաջնորդների դերը: Փաստ է, որ այժմ մենք լուրջ խնդիրներ ունենք ներեկեղեցական կյանքում, էլ ուր մնաց՝ միջեկեղեցական հարցերը: Բայց, փառք Աստծո, մեր Եկեղեցում անգամ ամենաճգնաժամային ժամանակաշրջանում միշտ գտնվել են ճիշտ պատասխանը կիրառած իմաստուն այրեր, որոնց շնորհիվ հասել ենք այսօրվան: Ձեր մտահոգությունը տեղին է, բայց հոգևորականներին գայթակղեցնելու մեջ մեղադրելուն զուգահեռ մտածեք, որ մեկ այլ գայթակղության տեղիք կարող է տալ նաև կծու քննադատությունը, բարձրաստիճան հոգորականներին քննադատելու հեգնանքը և նման մոտեցումները, որովհետև եկեղեցու միասնության կարևոր գրավականներից մեկը հովվի հեղինակությունն է/բնականաբար սա չի վերաբերում բարոյական ստանդարտներ խախտող հոգևորականներին/: Վստահեցնում եմ, որ հեռավոր կերպով անգամ Ձեզ "կծելու" տրամադիր չեմ, քանի որ գնահատում եմ անկեղծ սրտացավությունը:
Ավելի կարճ և համառոտ՝ Մեր Եկեղեցու ամրության, ուղղափառության պահպանման, հայրերի ավանդածի շարունակման և Քրիստոսի Ավետարանին հավատարմության գլխավոր հիմնաքարը մեր սեփական և համայնքային կյանքն ամրացնելն է այդ ոգով՝ առանց նայելու մյուսներին: Ամեն օր ճանապարհին հանդիպող ԻՄ ԵՂԲԱՅՐՆ ավելի կարևոր է, քան հեռավոր Հռոմում կամ Աթենքում մեր Տիրոջը այլ կերպ դավանող հավատակիցը:
Եվ ամենակարևորը՝ առանձին ու համայնքով այս ամենի համար աղոթելը: Աստված իմաստություն տա բոլորիս:
