Լուսամուտ երկխոսության

Դիպվածով այսօր հեռուստացույցով տեսա մի հաղորդում Իսրայելի հրեա համայնքների մասին: Ավելի «արմատականները»  ապրում եին Իսրայելում անօրինաբար՝ առանց որևէ թուղթի. ոչ անձնագիր, և ոչ սոցիալական քարտ:
Ուրեմն այս կեցվածքը հատուկ է կրոնական ըմբռնումներին ընդհանրապես, բայց հատուկ չէ մի որևէ կրոնի: Ինձ կհետաքրքրեր հասկանալ օրինակ՝ հրեա այս համայնքի և մեր Հայ հավատացյալներից ոմանց միջև նմանությունները:
Խոստովանիմ, թե հիացել եմ այս հրեաների հավատով. բարի նախանձով նախանձեցի նրանց: Վա՜յ մեզ,  շատ ենք գերադասում մեր հավատը:

Իսկ, Մանե, ինձ համար «Նեռի կնիքը» փոխաբերական իմաստ ունի: Ինչպե՞ս համաձայնվել :

Ինչ վերաբերվում է նեռի կնիքի փոխաբերական իմաստին, կարող են հազարավոր կարծիքներ լինել, բայց ինձ համար ավելի արժեքավոր է տիեզերական եկեղեցու սյուներ համարվող հայրերի կարծիքը, ինչի վրա էլ ես հիմնվում եմ:

Մանե,  այդ հրեաները լցված չե'ն Նրա հանդեպ կատարյալ ատելությամբ: Այս հրեաները, որ հաղորդավարուհին անընդհատ անվանում եր «ծայրահեղականներ » - «էքստրեմիստնէր» -  հրաժարվել եին անգամ հողից, իրենց ունեցած սիրո պատճարով  եկող Մեսսիայի նկատմամբ - ասում եին՝ հողերը Արաբներին տանք, որպեսզի Մարգարենների ասածներին համաձայն վարվենք և պատրաստենք Մեսսիայի գալուստը: Նրանք ապրում են իրենց ամբողջ կյանքը այս սպասումով ու անցնակցնում եին ամբողջ կյանքը աղոթքով և փորձելով նվիրել իրենց ամբողջությամբ Աստծուն ու եկող Մեսսիային:
Դրա պատճարով եմ նրանց նախանձել. նրանք Հիսուսին չեն ճանաչել , սակայն սպասում եին Նրա գալստյանը  ավելի մեծ սիրով, քան այն մարված կրակը որը իմն է:
Իսկ ես կփորձեմ կարդալ սուրբ Հայրերի գրությունները այս մասին, բայց ինձ համար դա գրեթե անհնարին է:
Շնորհակալություն, Մանե, ձեր միջամտությունների ու պատասխանների համար:

Բայց չէ որ Մեսիան արդեն եկել է եւ հրեաները չընդունեցին Փրկչին ու խաչը հանեցին խոստացված Օծյալին: Իսկ հիմա նրանք այդ մեծ նախանձախնդրությամբ հակաքրիստոսին են սպասում, որը ոչ թե փրկիչ է, այլ կործանիչ, այնպես որ ավելի լավ է մի կերպ քարշ գալով ձգտել գնալ երկնքի արքայություն, ինչպես որ ներկայիս քրիստոնեության վիճակն է, քան մեծագույն ջերմեռանդությամբ վազել դեպի դժոխք, ինչպես ձեր համակրանքը շահած հրեաները:

Quote from: mane on January 02, 2008, 01:38:20 AM
Բայց հրեաները...այդ մեծ նախանձախնդրությամբ հակաքրիստոսին են սպասում... ձեր համակրանքը շահած հրեաները մեծագույն ջերմեռանդությամբ վազում են դեպի դժոխք:

Մանե, հարկավո՞ր է հրեաներին ատել, որպեսզի Քրիստոսին սիրենք: Դա անհնարի՞ն չէ:Քրիստոսը եղավ նրանցից մեկի նման իր մարդեղությամբ: Նրանք կրում են Նրա նմանությունը նրանց մարմնի ու հոգու մեջ իսկ: Նա՝ Հիսուս Քրիստոսը տխրեց Երուսաղեմի՝ իր ցեղակիցների համար, ափսոսեց, որ նրանց չժողվեց, լացավ, սիրեց, ներեց... Հրեաները  ունեն ամբողջ Հին Ուխտը, դա ոչինչ չէ, ու երբ ջանում են հավատարիմ լինել Հին Ուխտին, դա էլ ոչինչ չէ Աստուծո համար: Դա մի գանձ է, որին անտեղեակ է մարդկության մեծ մասը և Աստուծո հետ կնքված մի անջնջելի' ուխտ: Իսկ ես համոզված էի, որ ոչ թե՝ նրանք պիտի ողջունեին Նեռի'ն, այլ Քրիստոսի'ն երկրորդ գալուստը, որը մեզ՝ քրիստոնեաներին ու նրանց՝ Հրեաներին կհաշտեցնի :

Ոչ միայն հրեաներին, այլեւ որեւէ մի ազգի ատելը քրիստոնյայի համար հարիր չէ: Խոսքը չի գնում ազգի կամ անձի մասին, այլ կրոնի: Դուք ասում եք, որ բոլորս էլ սպասում ենք Տիրոջ երկրորդ գալստյանը, դուրս է գալիս, որ երբ նեռը գա, միայնակ եւ լքված պիտի մնա՝առանց հետեւորդների, այնինչ մենք չպիտի հետեւենք մեր զգացմունենքներին, մեր մտքի ճարտարությանը, այլ՝ Սուրբ Գրքին: Դուք ասում եք, որ հրեաները Աստծո ընտրյալներն են՝ Աստծո որդիներ, հուսով եմ չեք նեղանա, որ ձեր կարծիքը ստորադասեմ Տիրոջ խոսքից. «Դուք հոր կողմից սատանայի զավակներ եք, եւ ձեր հոր ցանկություններն եք ուզում կատարել, թեեւ նա ի սկզբանե մարդասպան էր եւ ճշմարտության մեջ չմնաց, որովհետեւ նրա մեջ ճշմարտություն չկար: Երբ որ նա սուտ խոսի, ինքն իրենից է խոսում, քանի որ նա սուտ է եւ ստի հայր» (Հովհ 8:44-45):

Ձեր ասելով դուրս է գալիս, որ անկախ նրանից, թե հրեաները կամ որեւէ այլ ազգի  ներկայացուցիչներ եթե չհավատան էլ Քրիստոսին, միեւնույնն է չեն դատապարտվի, ինչը լրիվ հակառակ է Սուրբ Գրքին «Ով Նրան հավատում է, չպիտի դատապարտվի, եւ ով նրան չի հավատում, արդեն իսկ դատապարտված է» (Հովհ 3:18):
Այո, իսկապես որ նրանցից ելան նահապետները, մարգարեները, առաքյալները եւ Տերը՝ մարմնավորապես, սակայն այդ ամենը փրկության պատճառ չեն կարող լինել, եթե նրանք մերժում են Հիսուսին եւ բնական է, որ ոչ թե Աստծո սերը, Նրա բարկությունը մնա այդպիսիների վրա. «Ով հավատում է Որդուն, ընդունում է հավիտենական կյանք, իսկ ով չի հնազանդվում Որդուն, կյանք չի տեսնի, այլ նրա վրա կմնա Աստծո բարկությունը» (Հովհ 3:36):

Ասենք, որ սուրբ հայրերի կարծիքն էլ միանշանակ համահունչ է Սուրբ Գրքին. «Հիսուս Քրիստոսը պատվեց քեզ այնպես, որ դարձրեց Իրեն եղբայր եւ ժառանգակից, իսկ դու այդպես անարգո՞ւմ ես Նրան, որ հարգում ես Նրա սպանողներին եւ խաչը հանողներին՝ հաճոյանալով նրանց» (Սբ. Հովհանն Ոսկեբերան), նաեւ «Բոլոր խորհուրդները ի կատար ածվեցին, բայց հրեան պնդում է, որ դրանք դեռ չեն իրականացել, ինչը պիտի կատարվեր, այն կատարվեց, իսկ նա մերժում է՝ իբր այդ նույնիսկ դեռ չի էլ սկսվել: Քրիստոսին վերագրած բոլոր մարգարեություներ մեր Փրկիչը ի կատար ածեց, իսկ համառ եւ խստասիրտ ժողովուրդը երդվում եւ պնդում է հակառակը: Հեշտ է սովորացնել դեւին, քան թե դարձի բերել մոլորության որդիներին: Դեւերը խոստովանում եւ ասում էին. «Դու ես Աստծո Որդին», իսկ դրան հակառակ այս անհավատները համառորեն պնդում են, որ նա Աստծո Որդին չէ: Նրանց մեջ բնակվող սատանան խոստովանում է, իսկ նրանք ամուր կանգնած են իրենց համառության մեջ: Ավելի հեշտ ծառը կարող է աճել լերկ քարի վրա, քան այս ուրացողները կընդունեն ճշմարտությունը» (Սբ Եփրեմ Ասորի):

Սուրբ հայրերը ոչ միան Սուրբ Գրքի ընթերցանությունից, այլեւ իրենց անձնական փորձառությունից ելնելով են այս ամենը գրել, այնպես որ այն, ինչ որ մեզ համար ցանկալի է, դա դեռ չի նշանակում, որ ճշմարտությունն է եւ ոչ թե ճշմարտությունը պետք է հարմարեցնենք մեր կարծիքին, այլ ընդհակառակը:
Այո, նեռի թագավորության վերջին շրջանում, երբ հրեաները գիտակցեն, որ սա սատանայի բնակար է եւ ոչ թե Աստծո Օծյալ, շատ շատերը դարձի կգան, ինչպես ասում է Պողոս Առաքյալը, բայց մինչ այդ հրեաների հետ կապված իրականությունն այս է ինչ որ ասում են Սուրբ Գիրքն ու սուրբ հայրերը:

Մանե, բոլորովին համաձայն եմ ձեզ հետ, Աստվածաշնչից ձեր բերած բոլոր մեջբերումները դիպուկ ու օգտակար են և մեր հարցի շուրջ անշրջանցելի ապացույցներ են, ու ձեր ասածը լիուլի հիմնված է Ավետարանների վրա: Սակայն կան նաև ուրիշ աստվածային Խոսքեր, որոնք ապացույց են նաև որ կփրկվեն արդարը, հեզը, տառապյալը, աղքատը, հոգով աղքատը, սգավորը, մաքուր սիրտ ունեցողը, այն գթասիրտ մարդը, որ հագուստ է տվել մերկ եղբորըին, կերակուր՝ անոթիին, և նույնիսկ՝ այն հարուստը , որ ջանացել է պահել պատվիրանները, որովհետև «Աստուծո համար անհնարին բան չկա» և Աստված ողորմած է: Կան նաև այնպիսի Խոսքեր, որոնք դատապարտում են «Տե'ր, Տե'ր» կանչողներին, որոնք միայն պարապ աղոթել են, առանց բարի գործերին:
Ու արտոնված է նաև ասել, որ բոլոր արդարները, նրանք, որոնք բարի գործերով են զարդարված, կփրկվեն անպայման, չնայած իրենց պատկանած ազգին, կամ կրոնին – աշխարհի մարդիկ ծնվում են տարբեր հորիզոնների տակ, և իրենց մշակույթի ու երկկրի կրոնի ազդեցության տակ են մեծանում: Քչերը կկարողանան ընդունել մի ուրիշ կրոն – քրիիստոնեությունը: Փոխադարձաբար, քրիստոնյա «լինելը» հավաստիք չէ փրկության համար: Վստահ եմ, թե համաձայն եք: Ուստի, Հրեաների մասին ասել, թե սատանայի որդիներ են ընդհանրապես, չափազանցված է:
Իսկ, գիտե՞ք ինչու համար լցված եմ բարի նախանձով այն հրեաների նկատմամբ, որոնք իրենց հավատը պահել են: Աստուծո նկատմամբ նրանց ունեցած սիրո պատճառով, նրանց ջերմեռանդության ու աղոթասիրության պատճառով, Հին Կտակարանի նրանց իմացության պատճառով: Եկե'ք, տեսե'ք, թե ինչպես աղոթում են իրենց տանը, ամբողջ ընտանիքը լսում է հոր աղոթքը, օրական մի քանի անգամ, օրհնվում է իրենց սեղանը ճաշից առաջ ու հետո... Իսկ մեն՜ք... Հավատացյալ տղամարդ և ընտանիքի տեր հազիվ թե գտնվի, որ առավոտյան  աղոթում է երեխաների հետ, կամ սեղանը օրհնում: Տարի մի կամ երկու անգամ է քահանան օրհնում մեր տները, մնացած օրերին...
Դա , խնդրեմ, թող չնկատվի թեմայից շեղում: Անդրադառնալով այն հարցին, թե ովքեր կկոչվեն «Իմ - Հիսուս Քրիստոսի- Հոր սիրեցյալներ», նաև կխուսափենք սատանայի որդիներ անվանելուց նրանց, ովքեր միգուցե մեզ առաջ են մտնելու Աստուծո արքայությունում:
Ինչո՞ւ այսօրվա Հրեային ամբաստանել Հիսուսի սպանությամբ, ինչպես արեց Եվրոպան անցյալում, և ինչպես շարունակվում է մի քանի քրիստոնյա եկեղեցիներում - Ռուս ուղղափար Եկեղեցին շատ «խիստ ու անհանդուրժող» է Հրեաների նկատմամբ:
Այսօրվա Հրեան տեսել է Քրիստոնյաների դարավոր մեղքերի շարանն ու չի ուզում հավատալ, թե արդեն եկել է Աստուծո արքայությունը, որը բերելու է Մեսսիան՝ Քրիստոսը: Ինչպե՞ս Հրեաներին այսօր ամբաստանել կուրությամբ:Այնքա՜ն մեղք ենք գործել քրիստոնիաներս, որ արժե համեստ լինել:
Տիգրան, բարև ձեզ: Համաձայն եմ ձեզ հետ:

Սիրելի Marie, գրված է. «Ոչ ոք բարի չէ Աստծուց բացի», նաեւ «Չար ծառը բարի պտուղներ չի կարող տալ»: Եվ ուրեմն, իրական բարին իրագործվում է միայն Աստվածային շնորհի ներգործնեության հետեւանքով, քանզի մարդկային մեղավոր բնության գործած ամեն բան չար անվանվեց: Ջրհեղեղից առաջ էլ ոմանք ինչ որ գործեր կարող էին անել, ինչը իրար մեջ կարող էին բարի համարել, բայց Աստծո առջեւ դրանք անարժեք էին: Այսինքն՝ Քրիստոսի շնորհից հեռու որեւէ բարի գործ փրկելու կարողություն չունի, եթե ունենար, ապա Աստվածաշունչը իմաստազուրկ գիրք կլիներ, ինչ իմաստ կունենար Աստվածային մեծ զոհաբերությունը, խաչելությունը, եթե մի այլակրոն կամ անհավատ մարդ զուտ իր բարի գործերով կարողանար փրկվել:

Սիրելի Marie, ձեր ընկալումներն ու տեսակետները, կներեք, բայց հեռու են քրիստոնեական հիմունքներից, դա հիշեցնում է մի այլ կրոն, որը կոչվում է նյու-էյջ՝ նոր-դար, սրանք բոլոր կրոնները մի հարթակի վրա են դնում, որոնց մեջ նաեւ քրիստոնեությունը, միայն Քրիստոսին համարելով ընդհամենը մարգարե՝ հավասարեցնելով մյուս կրոնների հիմնադիրներին եւ բոլորին էլ օժտում փրկելու կարողությամբ, այսինքն՝ թե՛ մահմեդականը, թե՛ կրիշնոյիդը, թե՛ բուդդիզմը իրենց կրոնի մեջ իրենց չափանիշներով բարեգործության մեջ մնալով կարող են փրկվել, դա այս աշխարհի վերջի ամենազազրելի աղանդն է, քանզի սա բոլոր կրոններին ջանում է իրար միացնելով մեկ համաշխարհային կրոն ստեղծել, որի գլուխը պիտի հանդիսանա նեռը՝ հակաքրիստոսը:

Իհարկե ամեն տեր-տեր ասող չէ, որ պիտի փրկվի եւ շատ ճիշտ եք ասում եւ եթե նույնիսկ քրիստոնյաների մեջ ամեն մեկ տեր-տեր ասելով չէ, որ պիտի փրկվի, ըստ այնմ, թե՝ «Եթե արդարը մի կերպ պիտի փրկվի, ապա ամբարիշտն ու մեղավորը որտեղ պիտի մնան», էլ ինչ ասենք Քրիստոսին ոչ միայն Տեր չճանաչող, այլեւ Նրա եկեղեցիները քանդող, խաչերի տեղը կիսալուսիններ դնող մահմեդականներին, քրիստոնեական սրբությունները անարգող հրեաներին եւ մնացած բոլոր այլ կրոնների մասին, որոնք ուրանում են Հիսուսի
Աստվածությունը: Այլ բան է, որ բարուն հետամուտ լինող ինչ որ այլակրոն կամ անհավատ կարող է հիշատակվել Աստծո մոտ եւ Աստծո շնորհի ներգործունեության հետեւանքով ընդունի քրիստոնեություն եւ կանգնի փրկության ճանապարհի վրա: Հիշենք, որ գործերը առանց հավատի ոչինչ են, նմանապես եւ հավատը առանց գործերի փուջ է, ինչպես ասում է Հակոբոս Առաքյալը: Եվ ուրեմն փրկվելու համար պետք է երկու պարագա. հավատալ Ամենասուրբ Երրորդությանը եւ Տիրոջ շնորհով ջանալ բարի գործերի մեջ:

Quote from: mane on January 03, 2008, 10:57:03 PM
Եվ ուրեմն փրկվելու համար պետք է երկու պարագա. հավատալ Ամենասուրբ Երրորդությանը եւ Տիրոջ շնորհով ջանալ բարի գործերի մեջ:

Մանե, Ավետարաններում գտված չէ՞, թե միայն Աստվա'ծ է իմանում  վերջին օրերի ժամանակները, և միայն Նա' է ստույգ իմանում, թե ո՞վ կարող է փրկվել: Անպայման՝ արդարը կփրկվի: Իսկ «արդարը» շատ լուրջ հասկացություն է: Արդարը նկարագրվել է Հին Կտակարանում: Ով կդավանի Քրիստոսին նա անպայման կփրկվի, լինի դա Քրիստոսին գալստյան օրը, թե՝ իր մահվան ատեն, երբ հրեշտակը կգա իր հոգին տանելու: Լսել եմ սուրբ Հայրերի այնպիսի մեկնություններ, որոնք հաստատում են, թե այն մարդը, որ իսկապես բարի է եղել և մաքուր, իր բարի սրտո'ւմ կճանաչի Հիսուս Քրիստոսին, նույնիսկ եթե նա չէ լսած Քրիստոսի մասին իր ամբողջ կյանքի ընթացքում:
Երանելիների մեջ գրված չէ, թե «Երանի ՔՐԻՍՏՈՆՅԱ սգավորներին, ՔՐԻՍՏՈՆՅԱ հեզերին, ՔՐԻՍՏՈՆՅԱ ողորմածներին»,  այլև գրված է պարզապես « Երանի հոգով աղքատներին, սգավորներին, հեզերին...խաղաղարարներին, արդարության համար հալածվողներին...:» Միայն վերջին տողն է վերաբերում քրիստոնյաներին.«Երանի ձեզ, եթե ձեզ նախատեն ու հալածենև ի'մ պատճառով ձեր մասին ամեն տեսակ չար խոսք՝ սուտ ասեն:»

Quote from: mane on January 03, 2008, 10:55:38 PM
Սիրելի Marie, ձեր ընկալումներն ու տեսակետները, կներեք, բայց հեռու են քրիստոնեական հիմունքներից, դա հիշեցնում է մի այլ կրոն, որը կոչվում է նյու-էյջ՝ նոր-դար, սրանք բոլոր կրոնները մի հարթակի վրա են դնում, որոնց մեջ նաեւ քրիստոնեությունը, միայն Քրիստոսին համարելով ընդհամենը մարգարե՝ հավասարեցնելով մյուս կրոնների հիմնադիրներին եւ բոլորին էլ օժտում փրկելու կարողությամբ, այսինքն՝ թե՛ մահմեդականը, թե՛ կրիշնոյիդը, թե՛ բուդդիզմը իրենց կրոնի մեջ իրենց չափանիշներով բարեգործության մեջ մնալով կարող են փրկվել, դա այս աշխարհի վերջի ամենազազրելի աղանդն է, քանզի սա բոլոր կրոններին ջանում է իրար միացնելով մեկ համաշխարհային կրոն ստեղծել, որի գլուխը պիտի հանդիսանա նեռը՝ հակաքրիստոսը:

Չասե'ք, թե ես հավասարեցնում բոլոր կրոնները – իմս ունեմ, և այնքան թանկագին է, որ ցանկանում եմ , թե բոլորը ստանան նույն շնորհներ Հիսուսին ճանաչելով: Խոսել եմ բոլոր հորիզոններում գտնվող արդարների մասին, տառապյալների մասին, որոնց մասին Քրիստոսը ասել է, թե կժողվվեն Աստվածային ընթրիքի ժամանակ, երբ դրանը պիտի սպասեն առաջին հրավիրյալները – հրեաները և ...մյուսները, որոնց մասին խոսում է Հայտնության գիրքը:

Սիրելի Մարիե, ամեն մարդ ազատ է իր կարծիքը ունենալու, ուղղակի սա այն ոլորտն է, որ, ամեն մի կարծիք կարող է շատ թանկ նստել մարդու վրա, քանզի գրված է. «Վայ նրան, ով բարուն չար կասի եւ չարին՝ բարի, ով լույսը խավար կհամարի, եւ խավարը՝ լույս», ինչի համար էլ Առաքյալը ասում է. «Ամեն բան քննեք եւ բարին ամուր բռնեք»:

Մանե, հավատացեք, թե ջանում եմ  «բարին ամուր բռնել»:
Ձեզ հազար հարց եմ տվել, բայց միևնույն է՝ մեր անհամաձայնության բուն դրդապատճառը դեռ ինձ հայտնի չէ:  - Կասե՞ք, թե ... սատանա'ն է պատճառը:
Մանե, անմիջապես չդատապարտեք մարդուն. նա կարող է ձեզ անհայտ պատճառներով վարվել ձեզ համար մի անցանկալի ուղղությամբ, մինչդեռ նա փնտրում է պարզապես Աստծուն, ու Նրան մոտենում է իր ամբողջ կյանքի փորձառությամբ , որը ձեզ անծանոթ ու տարօրինակ է թվում:
Չմոռանաք, թե ինձ համար ԴՈ'ՒՔ եք «տարօրինակն ու կասկածելին» - առաջին ակնարկով:
Ձեզ մի խնդիր. Ինչպե՞ս երկու անկեղծ հավատացյալներ կարող են այնքան հեռանալ իրարից: Որո՞նք են մեր անհամաձայնության բուն կետերը, բուն արմատը: Ինձ համար դա դեռ առեղծված է...

Marie, ես մտադրություն չունեմ որեւէ մեկին դատելու, մեր հիմնական անհամաձայնությունները կարծում եմ կայանում են նրանում, որ այն, ինչ ցանկալի է ձեզ համար հոգեւոր ոլորտում, դուք այն համարում եք ճշմարտություն, իսկ ինձ համար այն, ինչ նույնիսկ ցանկալի է, սակայն չի համապատասխանում սուրբ հայրերի հիմնավորումներին, ես այն չեմ ընդունում:

Մանե, բոլոր սուրբ Հայրերը վերջ ի վերջո մեկնաբանել են Ավետարանները՝ Հիսուս Քրիստոսի Խոսքերը:
Իսկ դուք մեկնաբանում եք մի քանի սուրբ Հայրերի մի քանի գրությունները: Դրանով հնարավոր է շեղվել Աստվածային բուն պարգամից:
Ձեր տեսությունը հիմնվա՞ծ է, թե՞ ոչ, Ավետարանների վրա, որի վրա հիմնված է իմ հավատը:

Կներեք, բայց ես տարակուսանքի մեջ եմ ընկել ձեր այդ հարցի պատճառով, մի՞թե վերը բերված հիմնավորումները միայն սուրբ հայրերից էին, չէ որ նախ Սուրբ Գրքից էին, հետո սուրբ հայրերից:

Մանե,  խոսում եմ Ավետարանների մասին, ուր թվերը չեն գտել այնպիսի զարգացում , ինչպիսին էր իրենց տրված «Սատանայի դրոշմի» տեսությունում: Հիսուս Քրիստոսը մեզ ազդարարում է, թե չպիտի որոնենք վերջին օրերի գալստյան ժամը, այլ միայն պատրաստվենք ԱՂՈԹՔՈՎ  դիմագրավելու նրանց փորձությունները:
Իսկ Հայտնության գտքի մասին, եկեղեցականների մոջոցով Եկեղեցին հավատացյալներին միշտ զգուշացնում է առանձին ընթերցում չկատարել, որ լիքն է վտանգներով:

Marie, բայց Հիսուս Քրիստոսը նույն ավետարանում պատվիրում  է, որ նշաններից ճանաչենք ժամանակները: Իսկ ինչ վերաբերվում է Հայտնության գրքին, ես բազմիցս նշել եմ, որ պետք է հետեւել սուրբ հայրերի մեկնություններին եւ ինքնագլուխ չկարդալ ու չմեկնել այն:

Մանէ, Հիսուս Քրիստոսը մի միա'կ խորհուրդ է տալիս այս ուղղությամբ՝ Անդադա'ր աղոթեք:
Ինձ համար պատգամը պարզ է:
Ձեզանից շնորհակալ եմ ինձ տրամադրված ձեր թանկ ժամանակի համար:  21:)

հրեաների ապրած մարմնավոր կյանքը՝   խորհրդանշում է հոգևոր մարդու  անցնելիք  ուղղին։