Լուսամուտ երկխոսության

Ուղղափառ Աստվածաբանները վիճում են այն հարցի շուրջ թէ արդյոք հարկ է Բիոէթիկան եւ Սոցիալէթիկան աստվածաբանների եւ Եկեղեցու կողմից քննարկել: Ոմանք կարծում են, որ Ուղղափառ Եկեղեցին կարիք չունի այս առարկաներից, քանի որ գոյություն ունի Բարոյական Աստվածաբանություն եւ եթէ յուրաքանչուր անձ հետեւի նրան ապա ոչ մի խնդիր չի առաջանա: Ուրիշներ կարծում են որ Եկեղեցու կարծիքը այս հարցերի շուրջ անհրաժեշտ է: Իսկ դուք ի՞նչ կարծիքի եք:

Զոնարա, ներեցեք, կարիք ունեմ ձեր լուսաբանություններին.
Ձեր նշածը Բարոյական Աստվածաբանությունը Ուղղափառ աստծաբանների կողմից է սահմանվա՞ծ: Ակնարկո՞ւմ էք Կերմանիայում գոյություն ունեցող մի ժողովի մասին:
Այն ատեն, նրա որոշումները չե՞ն ցոլացնում Ուղղափառ Եկեղեցու կարծիքը բարոյական այս խնդիրների մասին:
Այնուամենայնիվ, ըստ իս, անհրաժեշտ է, որ որևե եկեղեցի արտահայտվի արդի ընկերության առաջ դրված խնդիրների ու կատարելիք ընտրությունների մասին, ու ծանոթացնի իր անխախտելի որոշումները իր բոլոր հավատացյալներին:
Այս խնդիրները ուղղակի առընջվում են խղճի հետ, և հավատացյալը պարտադիր է իր Եկեղեցու պատվիրաններին հետևել: Դրանք Ավետարանական պատվիրանների շարունակությունը և ընդլայնումն են մինչև մեր ընկերության հուզող խնդիրները:
Այն բոլոր բարոյական խնդիրների մասին, որոնք բարոյական ծանր հետևանքներ ունեն մեր խղճի վրա, Եկեղեցին պարտադիր է բացատրել ու առաջնորդել իր հավատացյալներին: «Արածեցրո'ւ իմ գառնուկները» հորդորում է Քրիստոսը: Դա պարունակում է ուսուցանելու և առաջնորդելու պարտադրանքը: ԵՎ եթե համայնքի անդամները կարծում են , որ բարդ խնդիրների առաջ, անհրաժեշտ չէ Եկեղեցում քննարկել խնդիրները , ու որոշվել ըստ Եկեղեցու վարդապետությանը, նրանք ծանր մեղք են գործում:

Սիրելի Մարիամ, ակնարկում եմ ընդհանուր ուղղափառ (գիտական) աստուածաբանությունը: Բավականին հայտնի ուղղափառ աստուածաբաններ զբաղվում են այս հարցի շուրջ, թէ հույն, թէ ռումին, թէ բուլգար, թէ ռուս եւ թէ ամերիկացի... Ինչ վերաբերվում է եկեղեցիներին, ապա միքանի Եկեղեցիներ իրենց կարծիքը արտահայտել են որոշ սոցիալ հարցերի շուրջ: Ռուս եկեղեցին անքամ հրատարակեց Սոցիալ Կոնցեպցիան: Բայց օրինակ Սերբիո Եկեղեցին ասում է, թէ եկեղեցին կարիք չունի այսպիսի հարցերով զբաղվելու...

Անձնապես ես կարծում եմ որ Եկեղեցին, լինելով կեանքի պաշտպան, պարտ է որ իր կարծիքը արտահայտէ, մանավանդ եւ այդ հնարավորությունը իրեն տրվում է պետութեան կողմից, եւ սպասվում հավատացեալների կողմից: Ինչ վերաբերվում է մեր եկեղեցուն, ապա մեծ զարմանք էր ինձ համար, երբ տեղեկացա, որ Սեւանի ճեմարանում անցնում են ԿԱՆԱՉ ԱՍՏՈՒԱԾԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ... Մեկ կողմից, սա բավականին ուրախալի է եւ նշանակում է որ մեր Եկեղեցին ցանկանում է զբաղվել այս հարցերով, մյուս կողմից, սա մեր ավանդությունը չէ: Սա ավելի բողոքական ավանդություն է, որի բուն գաղափարը կայանում է նրանում, որ ամեն մի անձ իր աստուածաբանությունը կարող է ունենակ: Մենք չունենք գունաոր աստուածաբանություն, ֆեմինիստ աստուածաբանություն, Պրոֆ. այսինչի կամ այնինչի աստուածաբանություն...մեն ունենք Եկեղեցու աստուածաբանություն, որի ճյուղերից մեկն է բարոյական աստուածաբանությունը եւ այդ ամբյոնի ներքո կարող է ստեղծվել բիոէթիկաի  (մարդկային, անասնական եւ բուսական կեանքի հետ առնչող հարցերը), սոցիալէթիկայի եւ էկոլոգի ճյուղեր:

Զոնարա, շնորհակալ եմ ձեր բերած բացատրությունների համար: «Ուղղափառ» բառը տարբեր նշանակություն է ստանում, ու, որոշ պարագաներում գործածվում է նաև մեր Հայ Եկեղեցու համար: Քաջալերիչ է բոլոր եկեղեցիների դիրքորոշում հայտարարելը, և քննարկումը մեկը մեկի բերած լույսի տակ: Չէի կարող մտածել, թե ուղղափառ եկեղեցիները դեռ չեն հանգել ըմդհանուր համաձայնության էթիկական խնդիրների շուրջ: Մյոս կողմից, իմացել եմ, թե կաթոլիկ եկեղեցին երբեմն չի ըմբռնում վտանգների լրիվ իրականությունն ու տարողությունը, այնքան, ինչքան ուղղափառ եկեղեցիները: ՀԵտաքրքիր կլինէր իմանալ ամեն եկեղեցու բռնած դիրքը հրատապ այս բոլոր խնդիրների շուրջ, երբ դիրքորոշում են որդեգրել, և  թե ի՞նչ պատճառներով մյուսները լռում են: Իրենց երկրներում, դեռևս այս խնդիրները գոյություն չունեն:
Ճիշտ էք նշել, ուրախալի է, որ Սևանա Ճեմարանում այսպիսի առարկա՝ Կանաչ աստվածաբանություն գրավում է իր արդար տեղը ընդհանուր աստվածաբանության ոլորտում: Առ այժմ Հայության համար հրատապ չէր դիրքորոշում հայտարարել մի քանի էթիկական խնդիրների մասին, որոնք դեռ Հայաստանի իրականության մաս չէին կազմում: Դժբախտաբար, այս խնդիրները շուտով հայտնվելու են Հայաստանում ևս: Երանի, եթե Հայ Եկեղեցին կարողանար սրանց առաջքն առնել, ու ազդեցություն գործել, որպեսզի Հայաստան չհայտնվի այնպիսի բարոյական վտանգների և շեղումների դեմ հանդիման:

Եվ նախընտրելի է, ինչպես ասեցիք, որ ուղղափառ եկեղեցիները միաձայն հայտարարեն իրենց դիրքորոշումը էթիկական այս խնդիրների մասին, քան՝ զատ զատ, ու միայն պետությունների կողմից ստեղծված էթիկական կոմիթեների միջոցով:

Սիրելի Մարիամ, ճիշտն ասած Գերմանիայի Լուդվիգ Մաքսիմիլիան Համալսարանի ուղղափառ աստվածաբանության ֆակուլտետում մի հայ սարկավագ դոքթորական աշխատանք է գրել Բիոէթիկա նյութի շուրջ: Նա ուսումնասիրում է կաթոլիկ, բողոքական եւ ուղղափառ եկեղեցիների դիրքորոշումները բիոէթիկայի հարցերով, վերլուծում նրանք ուղղափառ աստուածաբանութեան տեսանկյունից: Շուտով պետք է պաշտպանի իր աշխատանքը: Սակայն նա գրում է գերմաներեն, լավ կլիներ եթե պաշտպանությունից հետո իր աշխատանքը թարքմանվեր նաեւ հայերեն:

Ո՞վ կկարողանա հայերենին թարգմանել այդ հետաքրքիր ուսումնասիրությունը: Հավանաբար, այդ ուսումնասիրությունը կատարվում է սուրբ Էջմիածնի Ճեմարանի խնդրանքով - ու հետագայն կթարգմանվի: Իսկ սուրբ Էջմիածնի Ճեմարանում հիմա էթիկայի շուրջ դասավանդություն տեղի՞ է ունենում:
Այս բոլորը՝ քաջալերական է ամբողջ համայնքի համար:

Զոնարա, կարո՞ղ եմ մի հարց ուղղել, որ իրոշ չափով արձանագրվում է այս թեմայի արծարծաված հարցերի շրջանակի մեջ:
Ասացիք, որ անձնական աստվածաբանություն մշակելն բողոքական ավանդույթ է: Ու մեջբերեցիք ֆեմինիստ աստվածաբանություն:
Անուղղակիորեն ինձ ուղղված բարի մեղադրա՞նք է: Կյանքի բոլոր բնագավառներում ջանալ կողմնորոշվել ըստ հավատի, դա մեր բոլորիս պարտականությո՞ւնը չէ:

Չեմ կարծում որ անձամբ ինք կարողանա թարգմանել, քանի որ իրեն առաջարկում են ուրիշ մի աշխատանք սկսել` Մարդու Իրավունքները եւ Ուղղափառ Աստուածաբանություն թեմայով: Սակայն կարծում եմ որ նա կուղարկի իր աշխատանքը վեհափառին: Միգուցե Վեհափառը տեսնի աշխատանքի կարեվորությունը եւ առաջարկի թարգմանել այդ աշխատանքը:

Ինչ վերաբերվում է ֆեմինիզմին ապա ես ոչ մեկի անձնական կարծիքը չեմ ուզում քննադատել, ուղակի նշում էի, որ մեր աստուածաբանական ավանդույթի մեջ կա միայն եկեղեցու աստուածաբանություն, որը տարբեր աստուածաբաններ փորձում են փոխանցել ապագա սերունդներին: Բայց սա իմ անձնական կարծիքն է:

Եթե ցանկանում եք իմանալ իմ կարծիքը կանանց քահանայութեան վերաբերյալ, ապա ասեմ հետեւյալը. Հայ Եկեղեցուն ծանոթ է սարկավագուհու աստիճանը բայց ոչ թէ քահանայուհու: Իմ կարծիքով կինը չի կարող քահանայուհի ձեռնադրվել հետեւյալ պատճառով` Ս. Պատարագի ընդհացքին քահանան ներկայացնում է ինք Քրիստոսին եւ աղոթքի մեջ ասում թէ Քրիստոսն է որ մատուցում է եւ մատուցվում: Քրիստոս պատմական անձ լինելով աշխարհ եկավ իբր տղամարդ եւ հավատացյալի համար դժվար կլինի նրան ներկայումս պատկերացնել իբր կին: Եթե մենք հնարավոր համարենք մեր սրբապատկերներին Քրիստոսին իբր կին ներկայացնել եւ այս կին Քրիստոսին պաշտենք իբր մեր Փրկիչ, ապա հնարավոր կլինի նաեւ կին քահանա ձեռնադրել: Սակայն կարծում եմ, որ Կին Քրիստոսը պատմականօրեն ստախոսություն կլիներ եւ իբր այդպիսին հերետիկոսություն... Սա չի խանգառում սակայն կրկին անգամ մատնանշել, որ կինը քրիստոնեութեան մեջ միշտ խորհին հարգուած է: Օրինակ մենք պաշտում ենք Ս. Աստուածածնին եւ բազում սուրբ կանանց եւ մեր եկեղեցին անվանում ենք մայր եկեղեցի:

Զոնարա, այդ մասին երբեք չեմ առարկել: Բոլորովին համաձայն եմ բոլորիդ հետ: Միայն ինձ թվում է, երբեմն մեղադրվում եմ նրանով, որ իբրև հավատացյալի փորձել եմ սեփական կարծիք կերտել բոլոր խնդիրների մասին: Դա ճիշտ է: Անձնապես Աստվածաշունչը եղել է իմ առաջնորդը - սրբերի վարդապետության լույսի տակ: Բայց ջանացել եմ սեփականացնել Աստվածաշնչի ու մանավանդ՝ Ավետարանի ճշնարտությունն ու պատգամները: Սեփականացել ու կյանքի կոչել նրանց: Արտահայտվել եմ այստեղ անկեղծորեն ուղղված բոլոր խնդիրների շուրջ, ունենալով միայն իմ հավատի ու աղոթքի լույսը: Բայց ոչ միայն. նաև ընթերցասեր եմ, Ֆրանսիայի Ուղղափառ Աստվածաբանության Ինստիտուտի կողմից հրատարակված ուսումնասիրությունները կարդացել եմ:
Իմ կողմից, հավանաբար հանդգնություն կնկատվի, ու հպարտությո՞ւն: Ոչի՛նչ: Պատրաստ եմ միշտ սրբագրելու ինձ ընկած լույսի փոքրիկ բաժինը՝ Եկեղեցու վարդապետության լույսի տակ: Երկուսը՝ անհրաժեշտ են: Իմս սնվում ու աճում է Եկեղեցու վարդապետության հովանու տակ:
Եթե ինձ արտոնված է արտահայտել սեփական ցանկություն, ասեմ, թե հուսով եմ, որ Հայոց Եկեղեցու դիրքորոշումը լինի հիմնված սրբերի վարդապետության վրա, ու զիջողության ոգով չառաջնորդվի: Վստահ եմ՝ ամեն ինչում կկարողանամ հնազանդվել նրան ամենայն սիրով, կընդունեմ նրա եզրահանգումները ամենայն հնազանդությումբ, բայց լրջալուրջ քննարկումից հետո:  10:)

Զոնարա, բոլորդ, Ձեզանից մեծապես խնդրում եմ՝ եթե գտնում էք, որ էթիկայի առընջված կամ ուրիշ նյութի մասին խոսելիս, սխալվել եմ, եթե իմ ՝ հավատացյալիս սեփական կարծիքը չի ցոլացնում Եկեղեցու դիրքորոշումը, եղբայրասիրությունից դրդված ինձ ասեք այդ մասին: Մարդու մտային աշխարհը, հավատը և  նրա բնագավառներից մեկը՝ բարոյագիտությունը կենդանի կառույց են, որոնք իրենց անվերջանալի աճման ընթացքին փոփոխման, սրբագրման  ու ադապտացիայի շրջաններ են միշտ ունենում, կենդանի բոլոր մարմինների նման:
Խնդրեմ՝ միջամտեք քննարկված բոլոր թեմաներում:

Некоторые вопросы современной Биоэтики

Изменение природы в пользу человечества не есть что-то новое. То, что является новым с начала биотехнологического прогресса, это способы этих изменений и их применение. Никогда раньше у человечества не было возможностей так глубоко познать природу, овладеть и пользоваться ею, так, как это возможно в наше время. Наше время – век применения биотехнологических наук в области медицины и использования высоко -технологических методов в фармацевтике и в сельском хозяйстве. Поэтому биотехнологический прогресс и является одним из самых больших вызовов нашего времени. Биоэтика пытается удовлетворить эти вызовы.
Само понятие «Биоэтика» введено как интернациональное, несмотря на то, что появилась она в англосаксонских странах. Биоэтика это не новый вид этики с собственными принципами и правилами. Она является частью прикладной этики. Своё начало взяла она в США в виде медицинской этики, которая связывалась с общепринятыми принципами этики. С течением времени рядом с классической медицинской этикой стали обсуждаться вопросы, связанные с отношением людей к животным и к природе, а так же вопросы, связанные, в связи с развитием технологий, с новыми возможностями Медицины, такими как трансплантация органов, эмбриональные эксперименты, ген-диагностика и терапия, искусственные методы репродукции и т.п.
Таким образом, изначально медицинская этика, занимающаяся в основном отношениями врач – пациент, интенсивной медициной, самоопределением пациентов и т.п., расширила поле своего исследования и «превратилась» в так называемую «этику жизни» . Она ориентирует своё действие на индивидуальный, социальный и натуральный жизненный мир человека и пытается рефлектировать различное положение вещей в тех областях, которые касаются ответственности отношения людей к жизни. В сущности, основной задачей биоэтики является показать или, скорее всего, найти ту границу биотехнологического прогресса, которую нельзя переступать.
Сложные биоэтические проблемы затрагивают многие стороны развития современных сообществ. Поэтому для их решения создан особого рода социальный институт этических комитетов, который представляет собой многоуровневую сеть общественных, государственных и международных организаций. Этические комитеты существуют при научно-исследовательских организациях и больницах, профессиональных объединениях, государственных и церковных органах, международных организациях.
Нужно заметить, что активную роль в биоэтических дискуссиях на западе имеют, прежде всего, католическая и протестантская Церковь. Они, так же как и их богословы занимаются биоэтикой ещё с начала 70-ых годов ХХ – ого века. Конечно православные (хочу заметить, что в это понятие я включаю и дохалкедонские церкви) тоже стараются принести своё участие в этих дискуссиях, но их голос всё еще неощутим по одной лишь причине: по сравнению с тем, что предлагает католическое и протестантское богословие по интересующим нас вопросам, православие только просыпается.
Конечно, нельзя здесь не заметить серьёзные труды православных богословов как: Breck, John, The Sacred Gift of Life, Orthodox Christianity and Bioethics, St. Vladimir`s Seminary Press, NY, 2000, Harakas, Stenley Samuel, Health and Medicine in the Eastern Orthodox Tradition, The Crossroad Publishing Company, NY, 1990., Archim. Nikolaos Hatyinikolaou, Prolonging Life or Hindering Death? An Orthodox Perspective on Death, Dying and Euthanasia, Christian Bioethics, 2003, Vol. 9, Nr. 2-3., Социальная доктрина РПЦ и ряд других.
Православие должно помочь людям в поисках истин и предостеречь человечество от тех угроз, которые может принести собой биотехнологический прогресс. «Формулируя свое отношение к широко обсуждаемым в современном мире проблемам биоэтики, в первую очередь к тем из них, которые связаны с непосредственным воздействием на человека, Церковь исходит из основанных на Божественном Откровении представлений о жизни как бесценном даре Божьем, о неотъемлемой свободой и богоподобным достоинством человеческой личности, призванной "к почести вышнего звания Божия во Христе Иисусе" (Флп. 3. 14), к достижению совершенства Небесного Отца (Мф. 5. 48) и к обожению, то есть причастию Божеского естества (2 Пет. 1. 4)» . Богатая своей святоотеческой литературой и мыслителями, а так же опытом, обретённым в течении веков, она не может оставаться безучастной к актуальным проблемам современности. Моё скромное мнение следующее: нам необходим открытый диалог с критическим подходом к вопросам биоэтики. Причём, диалог должен состоятся в междисциплинарном контексте.
Ниже я бы хотел представить некоторые вопросы биоэтики. Прежде всего, я бы хотел обратить внимание на вопросы связанные с проблемой трансплантации органов, искусственного зачатия и дородовой диагностики, оставляя другие сферы биоэтики и тем самым, вызывая коллег богословов, а так же учёных с областей философии, медицины и права к открытой дискуссии.
Трансплантация органов
Во многих хирургических центрах пересадка органов (почек, сердца, печени) стала обычной операцией. Достижения в этой области хирургии сопровождались появлением такой сложной проблемы, как формирование банка органов для трансплантации. Пересадка (трансплантация) органов – изъятие жизнеспособного органа у одной особи (донора) с перенесением его другой (реципиенту). Если донор и реципиент принадлежат к одному и тому же виду, говорят об аллотрансплантации; если к разным (т.е. пересадка органов животных людям) – о ксенотрансплантации. В тех случаях, когда донор и пациент – однояйцовые (идентичные) близнецы или представители одной и той же инбредной (т.е. полученной в результате кровнородственного скрещивания) линии животных, речь идет об изотрансплантации .
Ксено- и аллотрансплантаты, в отличие от изотрансплантатов, подвергаются отторжению. Механизм отторжения – иммунологический, сходный с реакцией организма на введение чужеродных веществ. Изотрансплантаты, взятые у генетически родственных особей, обычно не отторгаются, поэтому органы животных подвергаются генетическим изменениям и тогда производится пересадка органов.
Этический аспект безвозмездного предоставления органов, их приобретения, сохранения in–vitro и использования стал важным предметом биоэтики. При предоставлении органов необходимо ясно отличать дарение органов со стороны живого человека и трупа. Так как тело человека является частью образа и подобия Божьего в нас, мы не можем относиться к нему безответственно. Следовательно, важной предпосылкой для предоставления органов со стороны живого человека является невредимость его здоровья. Эта же проблема получения органов у тяжело раненых и находящихся в коматозном состоянии больных породила целый ряд вопросов, связанных с самим определением смерти, а также проблемы получения осознанного согласия . Возник также и другой риск этического плана: получение органов обманным или даже преступным путем у беззащитных людей, а также организация торговли органами.
Некоторые из этих операций по трансплантации стоят очень дорого и, вдобавок, нуждаются в совершенствовании (например, пересадка сердца). Некоторые операции остаются все еще на стадии эксперимента. В связи с этим возникает сложный вопрос использования государственных средств. В состоянии ли государственная система здравоохранения истратить на клиническую апробацию и использование искусственного органа такие средства, которых хватило бы на то, чтобы провести вакцинацию всего населения против столбняка? На кого падает выбор для апробации, и по каким критериям этот выбор будет сделан? При ограниченном бюджете государственного здравоохранения этот экономический вопрос является немаловажным. Больным отбор непонятен, и они считают его несправедливым. В Англии пожилым недоступен диализ из-за того, что их шансы на выживание ограничены. В Англии же недавно было отказано в пересадке костного мозга ребёнку, страдающему лейкемией, на том основании, что шансы этого ребёнка на выздоровление были крайне низкими. Таким образом, возникает проблема социального положения людей по отношению их состояния здоровья.
Вопросы трансплантации органов остаются всё ещё открытыми. Необходимо сотрудничество медицины и прикладной этики для того, чтобы постичь оправдание действий нового способа медицинского вмешательства для блага человечества.
Искусственное зачатие
В 1978 году в Англии родилась Луиза Браун - первый ребёнок, появившийся на свет благодаря методу "оплодотворение in-vitro", проверенному на животных. Вскоре после этого во Франции родилась Амандин (1982). На сегодняшний день число детей, появившихся на свет таким образом, превышает 20 000 .
Оплодотворение in-vitro и в самом деле произвело революцию в акушерстве и лечении женского бесплодия. Однако, этот метод имеет и теневую сторону - не только из-за шокирующее – безнравственных предложений (оплодотворение heterologous, использование спермы донора, являющегося посторонним по отношению к супружеской паре, суррогатные матери), но и из-за разрушения человеческих эмбрионов на современном этапе развития метода искусственного оплодотворения.
Для того, чтобы оплодотворение прошло успешно, в матку женщины одновременно вводят несколько эмбрионов; остальные остаются в замороженном состоянии. Из числа введённых эмбрионов в утробе матери развивается лишь один; другие подлежат аборту. Замороженные эмбрионы, если их не используют, погибают после 5 лет хранения. Более того, сегодня в качестве материала для научных экспериментов метод искусственного оплодотворения предлагает живые эмбрионы человека, об изучении которых раньше учёные могли только мечтать .
Упрощённый подход к искусственному оплодотворению влечёт за собой упрощённый подход к человеческому эмбриону, а также возможность выбора подходящего времени для того, чтобы иметь ребёнка. Этот метод также дает шанс заниматься евгеникой. Наконец, сегодня, в нашем промышленном мире, искусственное оплодотворение - это мероприятие, представляющее для практикующих врачей экономический интерес. Жизнь человека имеет тенденцию обесцениваться, когда на другой чаше весов находится материальное благосостояние.

Вопрос "оплодотворение in-vitro" имеет большое значение и для экуменических отношений. Католическая церковь отрицает каждый вид искусственного оплодотворения. По её мнению ребёнка необходимо зачать только путём интимного контакта между супругами . Конечно, «пути к деторождению, не согласные с замыслом Творца жизни, Церковь не может считать нравственно оправданными. Если муж или жена неспособны к зачатию ребенка, а терапевтические и хирургические методы лечения бесплодия не помогают супругам, им следует со смирением принять свое бесчадие как особое жизненное призвание. Пастырские рекомендации в подобных случаях должны учитывать возможность усыновления ребенка по обоюдному согласию супругов. К допустимым средствам медицинской помощи может быть отнесено искусственное оплодотворение половыми клетками мужа, поскольку оно не нарушает целостности брачного союза, не отличается принципиальным образом от естественного зачатия и происходит в контексте супружеских отношений» . Впрочем, с этим мнением согласны многие католические и протестантские богословы. Я думаю, именно в таких моментах православие ясно показывает величие сваей мостики, готовой служить для блага человечества в его пути к обожению не только в духовной, но и в физической жизни.
Предродовая диагностика
В 1970-х годах, с появлением способа диагностики состояния плода в утробе матери, определения наличия пороков развития, аномалий, генетических заболеваний, в биоэтике появился новый важный раздел. Чаще всего пренатальная диагностика направлена на выявление у плода наследственных заболеваний и пороков развития. Существуют различные виды пренатальной диагностики. Инвазивные методы предполагают медицинское "вторжение" в полость матки. При этом забираются для исследований образцы околоплодных вод, хориона или плаценты, кровь из пуповины плода. К такому роду мероприятий относятся биопсия хориона, амниоцентез, плацентоцентез и кордоцентез.
Существуют также и неинвазивные методы. При их проведении полость матки не затрагивается. Для исследования используют кровь беременной женщины (скрининг материнских сывороточных факторов), матки из половых путей, а также проводят ультразвуковое сканирование плода, оболочек и плаценты .
Пренатальная диагностика отвечает на главный вопрос, поднимаемый при медико-генетическом консультировании: болен плод или нет? В настоящее время в медицине еще не найден способ терапевтического или хирургического лечения плода в утробе матери. Пока медики ставят своей задачей лишь поиск возможности абортировать зародыш, имеющий пороки развития, на ранней стадии его развития. Отсюда возникает нравственная дилемма для родителей, поскольку для них принятие такого диагноза означает принятие идеи аборта. Родители чувствуют, что их вынуждают пойти на такой скрининг. Зачастую родители подвергаются насмешкам, или их обвиняют в преступных замыслах, если они отказываются от предродового диагностирования или хотят, так или иначе, сохранить ребенка.
Развитие этого метода повлекло за собой уничтожение значительного количества не родившихся детей. Следствием использования этого метода явился также еще более упрощенный подход к аборту и оправдание этого преступления. По своей сути, этот метод является оскорблением для тех родителей, которые мужественно выбирают рождение ребенка с физическими недостатками, намереваясь растить его в семье, учить его - при всех последствиях этого прекрасного акта любви для своей жизни и экономической ситуации.
Что касается преимплантционной диагностике, которая возможна только при искусственном оплодотворении, общее мнение богословов то, что она является новым видом евгеники. Я не буду рассматривать этот вопрос в данной статье, так как для такой темы, по-моему, необходима другая.
В заключение я бы хотел сказать, что каждый из этих вопросов таит в себе огромный потенциал как позитивных, так и негативных возможностей человечества. Я не делю мнение, что всё созданное человеком нечто злое и греховное. Человек, как образ и подобие своего творца, должен развиваться сам и развивать поверенную ему Богом природу. Но делать это он должен с величайшим вниманием, так как это не его собственность, а лишь поверенная с любовью собственность Творца.
В вопросах биоэтики наибольшее внимание должно выделяться темам начала и конца жизни, его значения и цены. Так же необходимо уделить внимание к отношениям врач – пациент, смысл и значение страданий, и попытаться найти границу, которую нельзя переходить, задавая вопрос: нужно ли делать всё, что я могу? Только таким образом возможно найти правильные ответы на вопросы, поставленные нам биоэтикой и противостоять философским учениям вроде утилитаризма.
Необходимо заметить, что биоэтика может сыграть большую роль так же в экуменических отношениях. Такой пример можно и даже необходимо брать у католиков и протестантов, которые, несмотря на некоторые фундаментальные различия, ради святой цели: защитить жизнь, созданную Богом, все-таки совместно выдают официальные постановления, ясно указывая различия и прилики в отношении к вопросам жизни.
Дякон Левон Сардарян