ՄԵՀՐՈՒԺԱՆԻ ԺԱՄԱՆԱԿԸ (37)

Մեհրուժան հայրապետի ժամանակը ճշդելու համար նախապէս պէտք է դիտել թէ Դիոնեսիոս հայրապետ Աղեքսանդրիոյ, որ Մեհրուժանին գրած է, 248-ին ընտրուեցաւ եւ 264-ին վախճանեցաւ, եւ միջանկեալ 16 տարիներու մէջ կը պարփակուի անոր հայրապետութիւնը։ Իսկ Անկելոց խնդիր ըսուածը, որ...

ԵՒՍԵԲԻՈՍԻ ՅԻՇԱՏԱԿՈՒԹԻՒՆԸ (36)

Ուր որ Արտազեան յիշատակարանը կը լռէ, ուրիշ կողմէ վկայութիւն մը զայն կը լրացնէ, թէ երրորդ դարուն մէջ ալ կը շարունակէր Հայոց հայրապետներուն յաջորդութիւնը Արտազու աթոռին վրայ։ Եւսեբիոս Կեսարացի իր պատմութեան մէջ, Աղեքսանդրիոյ հայրապետ Դիոնեսիոսի թղթակցութիւնները յառաջ...

ՍԻՒՆԵԱՑ ԱԹՈՌ (35)

Սիւնեաց աթոռին նկատմամբ Օրբէլեանի քաղած աւանդութիւններն ալ Մուշէէն ետքը հինգ եպիսկոպոսներու անուններ կը յիշեն, որք են Մովսէս Տարոնացի, Սահակ Տարոնացի, Զրուանդատ, Ստեփանոս եւ Յովհաննէս (ՕՐԲ. Ա. 62), առանց տարիներն ալ յիշելու։ Ոմանք ուզեցին Սիւնեաց եպիսկոպոսներուն...

ՔՐԻՍՏՈՆԷՈՒԹԵԱՆ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ (34)

Բայց անուններու եւ յիշատակներու պակասութիւնը չի կրնար բնաւ քրիստոնէութեան ալ դադարած լինելու հետեւութեան տանիլ։ Նախ որ երկու դար տեւած քրիստոնէութիւնը չի կրնար յանկարծ բնաջինջ ըլլալ, եւ երկրորդ որ երրորդ դարուն վերջերը Հայաստանի մէջ քրիստոնէութեան գտնուիլը կը վկայուի...

ԱՆՈՒՆՆԵՐՈՒ ԸՆԴՀԱՏՈՒՄ (33)

Այստեղ Արտազեան յիշատակարանը կը խոստովանի, թէ զկնի սորին չկարացաք գտանել, թէ ոյք յաջորդեալ են ի տեսչութիւն եկեղեցւոյ առաքելական վիճակիս Արտազու (68 ԱՐՐ. 103)։ Այդ խոստովանութիւնը, հեռու պակասութիւն մը ըլլալէ, մեր կարծեօք Արտազեան յիշատակներուն ստուգութեան փաստ մը...

ԳՈՐԾԵՐՆ ՈՒ ՎԱԽՃԱՆԸ (32)

Հայրապետիս նկատմամբ Արտազեան հիշատակարանին տուած տեղեկութիւնները կը վկայեն թէ 17 տարի պաշտօնավարած է, թէ Ավրեղիոս կայսեր Հռոմայ եւ Վաղարշ թագավորին Հայոց ժամանակակից եղած է, եւ թէ նահատակուած է ի Շաւարշան տեղւոջն, որ է նոյնինքն Արտազու աթոռին տեղը (68 ԱՐՐ. 103)։ Մեր...